HẠT GIỐNG BÍ ĐAO CHANH BIOT

Bí đao có nguồn gốc ở Ấn Độ, được trồng rộng rãi ở khắp các vùng nhiệt đới của châu Á và miền đông của châu Đại Dương, ở nước ta, bí đao cũng được trồng ở nhiều nơi để lấy quả, thường gặp 2 giống chính là bí đá và bí gối. Bí đá có quả nhỏ, thuôn dài, vỏ xanh, khi già vỏ xanh xám và cứng, hầu như không có phấn trắng ở ngoài. Bí đá dày cùi, ít ruột, ăn ngon nhưng cho năng suất thấp. Bí gối quả to, khi già phủ lớp sáp trắng. Giống này dày cùi nhưng ruột nhiều, lại cho năng suất cao. Bí đao dễ bảo quản, nếu để nơi thoáng mát, khô ráo không xếp chồng lên nhau thì có thể bảo quản bí trong nhiều tháng. Để làm thuốc thì dùng quả già lấy thịt quả, vỏ quả và hạt.

Bí đao là cây thảo một năm, leo dài tới 5m, có nhiều lông dài. Lá hình tim hay thận, đường kính 10 – 25cm, xẻ 5 thùy chân vịt, tua cuốn thường xẻ 1 – 2 nhánh. Hoa đơn tính màu vàng. Quả thuôn dài 25 – 40cm, dày 10 – 15cm lúc non có lông cứng, khi già có sáp ở mặt ngoài, nặng 3 – 5kg, màu lục mốc, chứa nhiều hạt dẹp. Hoa tháng 6 – 9; quả tháng 7 – 10. Bộ phận dùng được bao gồm: vỏ quả thường gọi là Đông qua bì; hạt cũng có thể sử dụng.

Tác dụng của bí đao:

Bí đao tươi có tỷ lệ phần trăm các chất như sau: nước 67,9; protein 0,1; lipid 0,1; xenlulo 0,7; dẫn xuất không protein 30,5; khoáng toàn phần 0,1 – Trong các loại khoáng có canxi 26mg, phốt-pho 23mg, sắt 0,3mg. Ngoài ra trong bí đao còn có các vitamin: carotene 0,01mg; vitamin B1 0,01mg; vitamin B2 0,02mg; vitamin pp 0,03mg và vitamin c 16mg.

Nhiệt lượng do 100g bí cung cấp cho cơ thể là 12 calo. Hạt bí đao có chứa ureaza.

Bí đao có vị ngọt, tính lạnh, không độc, có tác dụng lợi tiểu, tiêu phù thũng, thanh nhiệt, tiêu viêm. Vỏ bí đao vị ngọt, tính mát, có tác dụng lợi tiểu, tiêu viêm tiêu thũng, giải nhiệt. Hạt có tác dụng kháng sinh, tiêu độc, trừ giun.

Bí đao là loại rau xanh thường dùng phổ biến trong các bữa ăn của mọi người cũng tương tự như dưa chuột. Có thể dùng bí đao ăn luộc hoặc nấu canh tôm, canh cua, làm nộm, xào thịt gà, thịt lợn. Bí đao còn dùng làm mứt, mứt bí đao thường dùng trong dịp Tết Nguyên đán. Ăn bí đao có tác dụng thông tiểu, tiêu phù, giải khát, mát tim, giảm phiền muộn, bớt mụn nhọt, vỏ quả dùng chữa đái dắt do bàng quang nhiệt hoặc đái đục ra chất nhầy. Hạt bí đao cũng dùng rang ăn và dùng chữa ho, giải độc và trị rắn cắn. Lá bí đao giã nát trộn với giấm bôi đắp chữa các đầu ngón tay sưng đau (chín mé), ở Campuchia, người ta dùng rễ nấu nước tắm để trị bệnh đậu mùa.

- Quả non được dùng để nấu thành nhiều món canh khác nhau, có thể nấu với thịt, tôm, hạt sen, nấm và măng.

-  Có thể thái lát phơi khô để ăn dần hoặc làm mứt, kẹo.

-  Lá non, ngọn non và hoa bí dùng làm rau.

-  Hạt khô rang làm đồ ăn nhẹ.

-  Vỏ sáp của quả bí đao có thể được dùng làm nến.

-  Quả bí đao có công dụng chống béo phì, chống say nắng, sốt cao, hôn mê, rôm sảy, phù thũng do viêm thận mạn tính, giúp lợi tiểu, nhuận tràng, điều trị rối loạn thần kinh.