Diệp hạ châu giúp cá tra tăng sức đề kháng, giảm bệnh gan thận mủ

Vì sao cần giải pháp mới

Nghề nuôi cá tra ở Đồng bằng sông Cửu Long đang phát triển mạnh. Tuy nhiên, nhiều bệnh nguy hiểm xuất hiện như bệnh ở gan thận, xuất huyết, trắng gan và trắng mang. Nguyên nhân chủ yếu là mật độ nuôi cao và môi trường nước ô nhiễm.

Bà con thường sử dụng kháng sinh và hóa chất để trị bệnh. Cách này dễ để lại dư lượng thuốc trong cá và môi trường. Vi khuẩn có thể kháng thuốc, cá yếu sức và môi trường thêm ô nhiễm. Vaccine cũng đã được áp dụng trong phòng trị bệnh cho thuỷ hải sản, tuy nhiên chi phí còn khá cao nên khó triển khai trên diện rộng. Vì vậy, việc tìm giải pháp tự nhiên để tăng cường đề kháng và phòng bệnh cho cá là rất cần thiết.

Diệp hạ châu là gì

Diệp hạ châu (cây chó đẻ) là loại cây thuốc quen thuộc, mọc nhiều ở Việt Nam. Trong y học dân gian, cây này thường dùng để mát gan, giải độc. Nghiên cứu gần đây cho thấy dược liệu tự nhiên có thể tăng cường miễn dịch. Khi bổ sung vào thức ăn, cá có khả năng đề kháng tự nhiên tốt hơn trước mầm bệnh.

Diệp hạ châu (còn gọi là cây chó đẻ)

Thử nghiệm với diệp hạ châu​

Việc bổ sung chiết xuất diệp hạ châu vào khẩu phần ăn của cá tra nhằm đánh giá hiệu quả tăng cường sức đề kháng và khả năng phòng ngừa bệnh gan thận mủ.

Biểu hiện bệnh lý gan thận mủ

Khi cá tra mắc bệnh gan thận mủ do vi khuẩn, thường thấy các dấu hiệu:

1. Cá bơi lờ đờ, phản ứng chậm, bỏ ăn.
2. Vây bị tưa rách, thân xuất huyết nhẹ.
3. Khi mổ cá thấy có dịch trong bụng, gan và thận có nhiều đốm trắng nhỏ.
4. Đây là những biểu hiện mà bà con ngoài thực tế cũng dễ nhận biết khi cá bị bệnh.

Kết quả từ nghiên cứu

Cá được cho ăn thức ăn có bổ sung diệp hạ châu trong 4 tuần. Sau đó cá được cho tiếp xúc với vi khuẩn gây bệnh để theo dõi.

Kết quả cho thấy:

• Cá ăn thức ăn có diệp hạ châu khỏe mạnh hơn, lớn nhanh hơn.

• Một số chỉ số miễn dịch trong máu tăng lên rõ rệt.

• Sau khi tiếp xúc với mầm bệnh, cá bổ sung diệp hạ châu ít chết hơn và bệnh nhẹ hơn so với cá đối chứng.

Kết luận

Bổ sung diệp hạ châu vào thức ăn giúp cá tra tăng cường miễn dịch và giảm thiệt hại khi mắc bệnh gan thận mủ. Đây là hướng đi hứa hẹn, giúp giảm phụ thuộc vào thuốc kháng sinh, bảo vệ sức khỏe cá và môi trường nuôi. Tuy nhiên, kết quả này được ghi nhận trong điều kiện nghiên cứu chuẩn. Ngoài thực tế, hiệu quả có thể thay đổi tùy môi trường ao nuôi và cách chăm sóc.

Tạp chí Khoa học Trường Đại học Cần Thơ (2020)