Khảo nghiệm, kiểm định và công nhận dòng, giống vật nuôi: Những quy định cần biết

Trong hoạt động chăn nuôi hiện nay, việc đưa một dòng, giống vật nuôi mới vào sản xuất không chỉ phụ thuộc vào hiệu quả thực tế mà còn phải tuân thủ chặt chẽ các quy định của pháp luật. Luật Chăn nuôi đã dành riêng một mục để quy định cụ thể về khảo nghiệm, kiểm định và công nhận dòng, giống vật nuôi, nhằm bảo đảm chất lượng, an toàn và tính bền vững của ngành. Dưới đây là những nội dung chính cần lưu ý.

Khảo nghiệm dòng, giống vật nuôi là gì?

Khảo nghiệm dòng, giống vật nuôi là quá trình chăn nuôi và theo dõi một dòng, giống cụ thể trong điều kiện và thời gian nhất định. Thông qua khảo nghiệm, cơ quan chuyên môn sẽ đánh giá các yếu tố như:

• Tính khác biệt so với các dòng, giống đã có

• Tính ổn định và đồng nhất

• Năng suất, chất lượng sản phẩm

• Khả năng kháng bệnh

• Mức độ tác động, ảnh hưởng đến sản xuất và môi trường

Theo quy định, dòng, giống vật nuôi mới bắt buộc phải khảo nghiệm trước khi đưa ra sản xuất, trừ một số trường hợp đặc biệt đã được cơ quan có thẩm quyền công nhận từ các nhiệm vụ khoa học và công nghệ cấp Bộ hoặc cấp quốc gia.

Ai phải thực hiện khảo nghiệm và khảo nghiệm ở đâu?

Tổ chức, cá nhân có nhu cầu công nhận dòng, giống vật nuôi mới có trách nhiệm thực hiện khảo nghiệm theo quy chuẩn kỹ thuật quốc gia.

Việc khảo nghiệm chỉ được tiến hành tại cơ sở đủ điều kiện khảo nghiệm dòng, giống vật nuôi, do Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn ban hành quy chuẩn và quản lý.

Điều kiện đối với cơ sở khảo nghiệm dòng, giống vật nuôi

Để được phép thực hiện khảo nghiệm, cơ sở khảo nghiệm phải đáp ứng đầy đủ các điều kiện theo luật định, bao gồm:

• Đáp ứng các điều kiện chung theo Luật Chăn nuôi

• Có cơ sở vật chất, trang thiết bị phù hợp với từng loại dòng, giống vật nuôi

• Có đội ngũ nhân viên kỹ thuật trình độ từ đại học trở lên, thuộc các chuyên ngành chăn nuôi, thú y hoặc sinh học

• Áp dụng hệ thống quản lý chất lượng phù hợp trong quá trình hoạt động

Những yêu cầu này nhằm bảo đảm kết quả khảo nghiệm có độ tin cậy và giá trị pháp lý.

Kiểm định dòng, giống vật nuôi được thực hiện khi nào?

Khác với khảo nghiệm, kiểm định dòng, giống vật nuôi là việc đánh giá lại năng suất, chất lượng và khả năng kháng bệnh sau khi dòng, giống đã được đưa vào sản xuất.

Việc kiểm định được thực hiện trong các trường hợp sau:

• Có khiếu nại, tố cáo liên quan đến chất lượng dòng, giống

• Có yêu cầu trưng cầu, giám định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền

• Theo đề nghị của tổ chức, cá nhân

Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn là cơ quan công bố danh sách các cơ sở được phép thực hiện kiểm định.

Nguyên tắc đặt tên dòng, giống vật nuôi mới

Luật cũng quy định rõ nguyên tắc đặt tên nhằm tránh nhầm lẫn và bảo đảm giá trị văn hóa – xã hội. Theo đó:

• Mỗi dòng, giống vật nuôi mới chỉ được đặt một tên bằng tiếng Việt

• Tên gọi không được trùng hoặc gây nhầm lẫn với dòng, giống đã được công nhận

• Không chỉ gồm chữ số

• Không vi phạm truyền thống, văn hóa, đạo đức, thuần phong mỹ tục

• Không trùng hoặc gây liên tưởng đến tên lãnh tụ, anh hùng dân tộc, danh nhân

• Không sử dụng tên cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị – xã hội, trừ trường hợp được chấp thuận

Hồ sơ và thủ tục công nhận dòng, giống vật nuôi mới

Để được công nhận, tổ chức hoặc cá nhân cần chuẩn bị hồ sơ gồm:

• Đơn đề nghị công nhận, nêu rõ tên dòng, giống, nguồn gốc và xuất xứ

• Kết quả khảo nghiệm hoặc kết quả nhiệm vụ khoa học và công nghệ đã được công nhận

Hồ sơ được gửi về Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn bằng bản giấy hoặc bản điện tử.

Thời gian xử lý được quy định cụ thể:

• Trong 03 ngày làm việc: kiểm tra tính đầy đủ của hồ sơ

• Trong 15 ngày: tổ chức thẩm định và ra quyết định công nhận hoặc thông báo lý do không đạt

Quyền và nghĩa vụ của cơ sở khảo nghiệm

Cơ sở khảo nghiệm dòng, giống vật nuôi có các quyền như:

• Thực hiện khảo nghiệm và kiểm định theo quy định

• Được thanh toán chi phí theo pháp luật

• Khiếu nại, tố cáo hoặc khởi kiện khi cần thiết

Song song đó là các nghĩa vụ bắt buộc:

• Duy trì đầy đủ điều kiện hoạt động

• Chịu trách nhiệm về kết quả khảo nghiệm, kiểm định

• Tuân thủ quy định về an toàn sinh học, dịch bệnh và bảo vệ môi trường

• Lưu trữ hồ sơ tối thiểu 03 năm

• Chấp hành thanh tra, kiểm tra của cơ quan có thẩm quyền

Nguồn: Luật Chăn Nuôi 2018